l کاسنی Cichorium intybus L.
اسامی دیگر: هندپا، سرس، طرحمی، آجی مارول، شکوریه، ساوس، هندبه، سریس، شریس، سیکوریا، چیپو تپپانی، هلقیفلا، کاسنی تلخ، کاسنی وحشی، کاسنی صحرایی.
شرح: بوته‌ای از خانواده کاسنی با ارتفاع ۵/۰ تا ۵/۱ متر و ریشه‌ای قوی درون خاک، برگ‌ها متناوب و پوشیده از تارهای فراوان در اطراف رگبرگ‌میانی، ساقه منشعب و راست، گل‌های آبی و دارای کاپیتول، میوه فندقه، در قرن هفتم آن را جانشین خوب قهوه می‌دانستند.
دوران گل‌دهی: تیر تا شهریور ماه.
زمان برداشت ریشه: شهریور تا مهرماه.
قسمت‌های مورد استفاده: تخم، ریشه.
طبیعت: سرد و خشک.
مواد مؤثر: رزین، پکتین، بتائین، آنتی‌اکسیدان فراوان، مواد تلخ شیکورین و کولین، اینولین، املاح معدنی، روغن فرار، لاکتوسین، اینتیبین، روتین، تانن، فلاونوئید.
خواص و طرز مصرف:
۱. خوراکی: مصرف عرق کاسنی روزی ۲ تا ۳ لیوان به صورت نصف و نصف با آب و یا دم کرده ریشه یا تخم کاسنی به صورت یک قاشق مربا خوری(۲ لیوان در روز): تقویت کبد و کلیه، تصفیه خون، ضد لک و جوش صورت، صفرا بر، ضد تپش قلب، ضد یرقان، ضد تب مالت (با بید و کیالک، افسنطین)، جلوگیری از سفید شدن صفرا، رفع التهاب و سنگ کیسه صفرا، تب بر، ضد یرقان نوزادی، مفید برای زنان باردار، ضد امراض کبدی، کاهش فشار خون، ضد چربی خون، ضد تاول داخل دهان، احتمال جنین پسر را بالا میبرد، ضد سم تریاک (با آویشن).
۲. جزو سبزیجات سالادی: دارای مقادیر بالای ویتامینC است.
احتیاط: مصرف بیش از حد باعث کاهش فشار خون، استفراغ(تخم)، می‌‌شود. همچنین زیاد کننده عرق است.
