اسامی دیگر: گیاه آتش، نبات النار، انجره (تخم)، گزنگ، گرزنه، کجیت کن، قریص، شعرالعجوز، هرتیکه، گزنه یک پایه، گزنه دوپایه، نبات الاباز.
شرح:
گزنه یک پایه: گیاهی کوچک، علفی یکساله، ارتفاع بین۴۰ تا۶۰ سانتی‌متر، برگ‌های کوچک، تمام اندام برگ دارای تارها و پرزهای گزنده و چسبناک و سوزاننده.
گزنه دوپایه: گیاهی پایا با برگ‌های پهن، ارتفاع گیاه تا۵/۱ متر، تمام اندام گیاه دارای تارها و پرزهای گزنده و چسبناک و سوزاننده. گزنه گیاهی است که در مناطق مرطوب، بویژه در مناطق شمالی و کرانه خزر می‌‌روید.
قسمت‌های مورد استفاده: تمام قسمت‌های گیاه.
طبیعت: گرم و خشک.
مواد مؤثر: تانن، موسیلاژ، املاح (گوگرد، پتاسیم، کلسیم، نیترات و سلنیوم)، گلیکوزید، اسید فوماریک، ترکیبات آهن‌دار، ماده سمی، هیستامین، اورتیسین، ویتامین فراوان.
خواص و طرز مصرف:
۱. خوراکی: دم کرده ریشه و سرشاخه‌ها یک مشت (۲ تا ۳ لیوان در روز) یا عرق گزنه ۳ لیوان در روز(نصف و نصف آب زده) میل شود: ضد کم خونی، ضد قند خون، نیروبخش، میکروب کش، ضد سم تریاک، ضد سنگ کیسه صفرا، رفع خونریزی داخلی، ضد التهاب داخلی و پروستات، افزایش نیروی جنسی، ضد استسقاء، ضد بلغم، مسهل، ضد ورم سرطانی، ضد روماتیسم، رفع آسم، ضد تب یونجه، ضد درد قاعدگی، ضدیرقان، کاهش ترشحات سفید زنانه، تنظیم قاعدگی،ضد درد عضلات و استخوان.
۲. ضماد: ضد آرتروز، ضد ورم پا (بانمک)، ضد زگیل (با عسل).
۳. غرغره: ضد گلودرد و التهاب گلو.
